โลกกำลังเผชิญกับภัยคุกคามอันร้ายแรงจาก "การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ" และ "ภาวะโลกเดือด" ปฏิเสธไม่ได้ว่าปรากฏการณ์นี้นำไปสู่สภาพอากาศสุดขั้วที่เพิ่มความรุนแรงขึ้น ซึ่งนำมาซึ่งความเสียหายอย่างมหาศาลในหลายประเทศทั่วโลก ทั้งฝนตกหนัก พายุไซโคลน ดินถล่ม และน้ำท่วมครั้งประวัติศาสตร์ได้ทำลายพื้นที่อยู่อาศัย โครงสร้างพื้นฐาน และระบบนิเวศน์อย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน
หนึ่งในตัวอย่างล่าสุดของภัยพิบัติดังกล่าว คือน้ำท่วมครั้งประวัติศาสตร์ในรัฐรีโอกรันเดโดซุลของบราซิล น้ำท่วมขนาดใหญ่ได้ซัดถล่มเมืองต่างๆ ทำให้ประชาชนกว่า 150,000 คนต้องอพยพหนีภัย และพบผู้เสียชีวิตแล้วอย่างน้อย 90 ราย และสูญหายนับร้อยราย ด้วยปริมาณฝนตกหนักอย่างที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน แม่น้ำสายต่างๆ ท่วมตลิ่งท่วมพื้นที่อยู่อาศัย ทำให้เกิดการระบาดของโรคติดต่อจากน้ำและแมลง
ขณะเดียวกัน แอฟริกาตะวันออกก็ได้รับผลกระทบอย่างหนักจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เมื่อพายุไซโคลนพัดเข้าประเทศเคนยาและแทนซาเนีย ซึ่งเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่มีพายุหมุนเขตร้อนเกิดขึ้นในภูมิภาคนี้ ความรุนแรงของพายุทำให้เกิดฝนตกหนักและน้ำท่วมขนาดใหญ่ ภายหลังมีผู้เสียชีวิตจากเหตุการณ์นี้กว่า 400 ราย และผู้พลัดถิ่นนับแสนคน
สถานการณ์ไม่ต่างกันในอินโดนีเซีย เมื่อเกาะซูลาเวซีต้องเผชิญกับดินถล่มและน้ำท่วมรุนแรงจากฝนตกหนักในช่วงฤดูฝน ทำให้บ้านเรือนนับร้อยหลังได้รับความเสียหาย และมีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 14 ราย ประเทศหมู่เกาะแห่งนี้มีความเสี่ยงสูงต่อภัยพิบัติธรรมชาติเช่นนี้เนื่องจากสภาพภูมิประเทศและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
ปากีสถานก็ไม่รอดพ้นจากความโหดร้ายของสภาพอากาศสุดขั้ว หลังจากเผชิญกับน้ำท่วมครั้งประวัติศาสตร์ในปี 2022 ที่ทำให้ผู้คนล้านคนต้องสูญเสียที่อยู่อาศัย และต้องเผชิญกับฝนตกหนักและน้ำท่วมอีกครั้งล่าสุดเมื่อช่วงเดือนเมษายนที่ผ่านมา ส่งผลให้มีผู้เสียชีวิตจำนวนมาก และยังมีผู้ได้รับบาดเจ็บอีกหลายคนจากเหตุฟ้าผ่า อาคารพังถล่ม ทั้งที่ปากีสถานมีส่วนในการปล่อยก๊าซเรือนกระจกเพียงเล็กน้อย แต่กลับต้องแบกรับผลกระทบอันรุนแรงจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
ผลกระทบต่อระบบนิเวศน์และเศรษฐกิจ
นอกจากความสูญเสียต่อชีวิตและที่อยู่อาศัยของมนุษย์แล้ว สภาพอากาศสุดขั้วยังส่งผลกระทบอย่างหนักต่อระบบนิเวศน์และเศรษฐกิจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาคเกษตรกรรมและปศุสัตว์ ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของหลายประเทศ น้ำท่วมและดินถล่มทำลายพื้นที่เพาะปลูก ฆ่าสัตว์เลี้ยง และทำลายโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็นต่อการขนส่งสินค้า
ผลกระทบต่อกลุ่มเปราะบาง
อีกหนึ่งผลกระทบที่หนักหน่วงจากสภาพอากาศสุดขั้ว คือ กลุ่มเปราะบางในสังคม เช่น ผู้หญิง เด็ก และผู้พิการ กลุ่มเหล่านี้มักประสบปัญหาการเข้าถึงความช่วยเหลือและทรัพยากรต่างๆ อยู่แล้ว แต่ในช่วงวิกฤตจากภัยธรรมชาติ ปัญหาดังกล่าวก็ยิ่งทวีความรุนแรงมากขึ้น และต้องเผชิญกับความเสี่ยงจากการขาดที่พักพิง อาหาร น้ำดื่ม และการดูแลสุขภาพ นอกจากนี้ ในค่ายผู้พลัดถิ่น ผู้หญิงและเด็กผู้หญิงยังมีความเสี่ยงต่อการถูกล่วงละเมิดทางเพศสูงขึ้นอีกด้วย
หน่วยงานด้านมนุษยธรรมและองค์กรพัฒนาเอกชนต่างพยายามเร่งให้ความช่วยเหลือแก่ผู้ประสบภัยอย่างเร่งด่วน โดยการจัดหาปัจจัยสี่ ที่พักพิง การสนับสนุนด้านสุขภาพจิต และความช่วยเหลือด้านกฎหมายและสังคม
อย่างไรก็ตาม ความท้าทายที่สำคัญคือการเข้าถึงพื้นที่ประสบภัยซึ่งมักถูกตัดขาดจากเส้นทางคมนาคม รวมถึงการขาดแคลนงบประมาณและกำลังพลในการปฏิบัติการกู้ภัยขนาดใหญ่
การรับมือกับผลกระทบของสภาพอากาศสุดขั้วอย่างยั่งยืนนั้น จำเป็นต้องมีมาตรการระดับโลกเพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและชะลอการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ รวมถึงการลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานที่สามารถปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศได้ดี นอกจากนี้ ประเทศต่างๆ จำเป็นต้องพัฒนาระบบเตือนภัยล่วงหน้า และวางแผนอพยพประชาชนออกจากพื้นที่เสี่ยงก่อนเกิดเหตุการณ์ร้ายแรง เพื่อลดความสูญเสียด้านชีวิตและทรัพย์สิน
สภาพอากาศสุดขั้วที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งและรุนแรงมากขึ้นเป็นสัญญาณเตือนให้ประชาคมโลกตระหนักถึงความจำเป็นในการแก้ไขปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอย่างเร่งด่วน มิฉะนั้น ความสูญเสียที่เกิดขึ้นจะยิ่งทวีความรุนแรงมากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งจะสร้างความเดือดร้อนให้กับทุกชีวิตบนโลกใบนี้
อ้างอิง:
ข่าวล่าสุด
